SCULPTURA

SCULPTURA

ars est repraesentandi res, seu faciendi imagines in ligno prominentes; Quemadmodum Statuaria idem praestat in lapide et metallo: Plastice, in argilla, et gypso. Cum contra Caelatura in ligno, lapide metallove, imagines faciat cavas, ut in annulis signatoriis etc. Qua de re sic Cardan. l. 17. de Subtil. Cum videantur tria repraesentandi genera; primum quidem in superficiebus, vocaturque Pictura: alterum in corporibus iam factis, caelando sculpendoque: tertium quod corpora ipsa efficit, vocaturque Plastice: manifestum est, Picturam omnium horum esse difficilimam, atque ideo nobilissimam. Unde patet, memoratas modo Artes cum Pictura seu Graphice multum adfinitatis habere; imo et sibi invicem arcte cognatas esse. Quô factum, ut Vulgatus Interpres 1. Regum c. 6. v. 32. dicat, Sculpsit in eis picturam Cherubim. Ubi Hebraea

sonant, Caelavit in eis caelaturas Cherubim: vel potius, Exsculpsit sculpturis Cherubim. Sive, ut Franc. Iunius, Incidit caesuras Cherubinorum. Quod vero Cardanus Picturam Sculptura difficiliorem facit, non impetrat assensum, a Mich. Angelo Bonarota, qui hancce illâ magis operosam iudicans, ideo plura pinxit, quam sculpsit: Nempe, inquit Voss. quia in statua sint diversi magis aspectus pleni anaglyphi. Quam sententiam quoque probat Caesar Bullengerus de Pictura et Statuaria l. 2. c. 7. iudicium suum suspendente Ludov. Demontiosiô Comm. de Sculpt. et Pictura antiquorum. Idem Cardanus Caelaturam Sculptura difficiliorem, utrâque autem operosiorem esse Plasticen, contendit l. cit. Difficitius non paulo est caelare, quam sculpere. Qui enim sculpunt quod vident, agunt: qui caelant, aliud vident, aliud agunt; et dum vident, non agunt, dum agunt, non vident. Similiter neque mente concipere possunt, quid sacturi sint, dum caelant, ut qui scalpunt: ignota enim est tum natura, tum usu, cavitas illa. Et si, dum auges in cera, quod prominere debet, paulutum aberaveris, in gemma cavitate auctâ errorem efficies, qui non nisi totô suhversô opere poterit emendari. At in Sculptura opereque toreumatico, primum facilius est non nimis adimere, sed relinquere; quam caelando non implere. Deinde si etiam nimio plus adimas, facilius in opere extuberante, quam cavo totum opus iustaur are; atque commodius caelando quoque dextra sinistris, sinistra dextris referuntur: quod difficilimum est in hoc opere, dum totam effigiem c elare volumus: cum in sculptura dextra remaneant dextra, ut sinistra, sinistra. etc. Vide Voss. de 4. Artibus Popular. c. 5. §. 22. et de Philosophia c. 16. §. 33. ubi addit §. praec. Caelaturae esse exsculpta, Graece ἀνάγλυφα, ut est apud Eucherium l. 3. Reg. c. 17. Sic vetus Gloss. Anaglypha, vasa superius sculptd, ut emineant. Anaglypharius, Sculptor, qui eminentias illas et umbones efficit. In Sculptoribus sunt lapicidae qui ab excavando posterioribus etiam Cavitarii dicebantur voce exinde a Graecis etiam recentioribus recepta. In quibus vocem Sculptoris videtur paulo laxius sumere: Quemadmodum et πλαςτικῆς voce utitur Philostratus praefat. Iconum; ubi etiam ad eam revocat Sculpturam in aere, λυγδίνῃ sive alabastro, Pario lapide, vel ebore. Antiquam vero admodum artem, Sculpturam esse, ex eo patet, quod Deus Beseleelem et Ooliabum Tabernaculi Architectos designâsse legitur Exod. c. 31. v. 2. in quo Sculptura et Caelatura opus erat: velut in Cherubinis effigurandis, atque aliis. Imo Praec. 2. Decalogi prohibita iam Sculptilia. Quid quod ipse Tara, Abrahae Patri parens, dicitur fuisse Α᾿γαλματοποιὸς; quodque ipse Seruchus, fil.

Ragau sive Rehu, Abrahami proavus, primus iconibus fortes viros expreississe putatur. Vide Voss. praefatum de Orig. et progr. Idolol. l. 3. c. 45. Inter prisci aevi Sculptores, magna fuit Pyrgotelis fama, a quo solo sculpi: quemadmodum a solo Apelle pingi, a solo Lysippo ex aere duci, voluit Alexander M. teste Pliniô l. 7. c. 37. Plura suppeditabit Pompon. Gauricus de Sculptura ac Lud. Demontiosius libris 2. de Veter. Sculptura, Caelatura, Gemmarum Scalptura et Pictura. Addam saltem, Salmasio, improbatâ Cardani sententiâ, Sculpturam aeque ac Caelaturam, figuras exstantes facere, soloque materiae nomine ab ea distingui: utpote cum Caelatura sit auri, argenti, et aeris, Sculptura vero in ligno, marmore, ebore et gemma, operetur, ex Quintil. l. 3. c. 21. Eidem Ars illa, quae deprimit figuras et cavando opus suum peragit, Scalptura proprie appellatur. Hinc Sculptores, Γλυφεῖς, eidem dicuntur, qui ex marmore signa et statuas faciebant. Instrumentum eorum γλύφανον, quod improprie tornum exponit summus Poeta. Tornatores enim exsculpunt quidem et insculpunt ligna. sed strias solum et sulcos faciendo, non vero figuras et signa exprimendo etc. Vide eum Excrcit., Plin. ad Solin. p. 1045. 1046. et 1100. ut et supra in voce Scalpere.